Februari is traditioneel een maand waarbij er in grote getale op wintervakantie wordt gegaan. Tijdens deze drukke periodes op de skipistes wordt er nogal eens geklaagd over het soms roekeloze gedrag van sommige wintersporters. Hierbij is een skiongeval – soms ernstig en zelfs met dodelijke afloop – niet ongewoon.
Bestaan er regels op de skipiste die in acht dienen te worden genomen? Neemt U een risico door in volle snelheid een piste naar beneden te gaan?
Ja. Indien U een ongeval veroorzaakt kunt U wel degelijk aansprakelijk worden gesteld voor de door U aangerichte schade.Dit betekent ook dat U als slachtoffer mogelijks recht kunnen hebben op een schadevergoeding.
De toepasselijke wetgeving
In principe is de wetgeving van de plaats waar het ongeval zich heeft voorgedaan van toepassing.
Zelfs in het geval één en ander zou leiden tot een gerechtelijke procedure in België, zou er worden geoordeeld dat het recht van de plaats van het ongeval van toepassing is. De rechtsvordering tot vergoeding van de schade veroorzaakt door een onrechtmatige daad in het buitenland gepleegd, wordt in België beheerst door de wet van de staat waar de daad is begaan, ook al is de mogelijke dader een Belg (Cass. 29 april 1996, C.95.0093.N).
Er bestaan evenwel uitzonderingen in het Internationaal Privaatrecht waardoor partijen onder meer vrijwillig kunnen opteren om het Belgisch recht van toepassing te verklaren.
Het FIS Ski-reglement
Daarnaast heeft de FIS, zijnde de Internationale Skifederatie of de Fédération Internationale de Ski, in 2002 een Ski-reglement uitgewerkt die regelmatig geactualiseerd wordt. Dit Ski-reglement is van toepassing in het gehele Alpijnse gebied – waar de meerderheid van de skivakanties plaatsvinden – en tracht de veiligheid op de skipiste te waarborgen. Deze regels kunnen hier teruggevonden worden.
Dit reglement, dat uit tien artikels bestaat, kan als volgt worden samengevat:
- Respect voor anderen
Een skiër of snowboarder moet zich zo gedragen dat hij anderen niet in gevaar brengt of schade berokkent
- Controle over de snelheid en over het skiën of het snowboarden
Een skiër of snowboarder moet zich gecontroleerd voortbewegen. Hij moet zijn snelheid en zijn manier van skiën of snowboarden aanpassen aan zijn capaciteiten, de weersomstandigheden, de staat van de piste en de mate van het verkeer.
- De keuze van de te volgen route
Een skiër of een snowboarder die van achter (boven) komt moet zijn route op een dusdanige manier kiezen dat hij geen voorgaande skiërs of snowboarders in gevaar brengt.
- Inhalen
Inhalen is toegestaan en dit zowel bovenaan als onderaan en zowel links als rechts, voor zover hij voldoende afstand laat zodanig dat de ingehaalde skiër of snowboarder steeds voldoende bewegingsruimte heeft om vrijwillige of onvrijwillige manoevers uit te voeren.
- Het opgaan van de piste
Een skiër of snowboarden die een piste opgaat nadat hij op de piste is gestopt of zich omhoog heeft begeven moet omhoog en omlaag kijken zodat hij de piste kan opgaan zonder zichzelf en anderen in gevaar te brengen.
- Het stoppen op de piste
Behalve indien het absoluut noodzakelijk is, moet een skiër of snowboarder vermijden om te stoppen op de piste waar het smal is of waar de zichtbaarheid beperkt is. Na een valpartij op dergelijke plaats moet een skiër of snowboarder zich zo snel als mogelijk verwijderen van deze plaats.
- Te voet klimmen en afdalen
Een skiër of snowboarder die te voet aan het klimmen of aan het afdalen is moet zich aan de zijkant van de piste begeven.
- Respect voor borden en aanwijzingen
Een skiër of snowboarder moet alle borden en aanwijzingen respecteren.
- Hulp
Indien er zich ongevallen voordoen is het de verplichting van elke skiër of snowboarder om hulp aan te bieden.
- Identificatie
Elke skiër of snowboarder die getuige is van een ongeval, aansprakelijk of niet aansprakelijk, moet zijn identiteitsgegevens in navolging van dit ongeval uitwisselen.
De toepassing in België
Er is in België beperkte rechtspraak die handelt over een ongeval op een skipiste (zie o.m. Gent, 30 maart 2006, TGR-TWVR 2006, afl. 4, 215).
In de meeste gevallen wordt toepassing gemaakt van artikel 1382 van het Burgerlijk Wetboek, dat bepaalt dat de persoon die een foutieve gedraging stelt waardoor een andere persoon schade lijdt, deze schade moet vergoeden. Er moet sprake zijn van schade, een fout en een oorzakelijk verband tussen de schade en de fout.
De fout kan bestaan uit het overtreden van een bepaald gebod of verbod of door de schending van de zorgvuldigheidsnorm.
De zorgvuldigheidsnorm gaat na hoe een normaal voorzichtige en redelijke mens in dezelfde feitelijke omstandigheden zou hebben gehandeld. Het gedrag van de persoon die de fout begaat wordt met andere woorden vergeleken met een bedachtzame skiër of snowboarder.
In de beoordeling van deze zorgvuldigheidsnorm komen de spelregels en in dit geval het FSI Ski-reglement in beeld. Men zou kunnen stellen dat een normaal zorgvuldig persoon het FSI Ski-reglement niet zou overtreden. Bij een overtreding van het FSI Ski-reglement kan worden geoordeeld dat de persoon in kwestie niet zorgvuldig handelde en dus aansprakelijk kan worden gesteld voor de daardoor veroorzaakte schade.
Er dient vanzelfsprekend ook rekening te worden gehouden met de concrete omstandigheden waardoor een overtreding van het FSI Ski-reglement niet altijd tot een fout volgens art. 1382 BW zal leiden. Ook omgekeerd betekent het niet omdat er geen fout volgens het FSI Ski-reglement werd begaan dat een persoon niet aansprakelijk kan worden gesteld voor de veroorzaakte schade. In elke zaak dienen de feitelijke omstandigheden te worden nagegaan.
Het staat niettemin buiten kijf dat het FSI Ski-reglement – dat de veiligheid van de wintersporters beoogt – een belangrijke leidraad vormt.
Tot slot zal de uitkomst van een zaak in veel gevallen afhangen van het beschikbare bewijs. Bent U betrokken bij een skiongeval, dan is het noodzakelijk om zoveel mogelijk bewijs te verzamelen. Dit kan bestaan uit foto’s van de plaats van het ongeval, getuigenissen van omstaanders, etc.
Hebt U verdere vragen of wenst U juridische bijstand? U kunt ons contacteren via het telefoonnummer 09/334.94.70, via het contactformulier of via sport@everest-law.be